TSKB Güç Çalışma Kümesi Lideri Can Hakyemez, güç kesiminde pak güç dönüşümüne yönelik yatırımların devam edeceğinin öngörüldüğünü aktararak, geçen yıl devreye giren santrallerin yüzde 85,6’sını rüzgar ve güneş gücü santrallerinin oluşturduğunu belirtti.
Bu bilginin Türkiye’de pak gücün mevcut durumu ve geleceği için epeyce sevindirici olduğunu tabir eden Hakyemez, “Ülkemizin Ulusal Güç Planı kapsamındaki amaçlarını de göz önünde bulundurduğumuzda, pak güç yatırımlarının devam edeceğini söyleyebiliriz.” formunda konuştu.
Geçen yıl sonu prestijiyle, rüzgar gücü santrallerinin kapasitesinin 11,7 gigavata (GW) ulaştığının altını çizen Hakyemez, şöyle devam etti:
“2024’te yatırımları devam eden Yenilenebilir Güç Kaynak Alanı (YEKA) projelerinin, hibrit santrallerin ve elektrik depolama müracaatlarından gelen ek yatırımların bir kısmının 2024’te devreye girmesi bekleniyor. Tıpkı halde, güneş gücü santrallerinin de maliyet avantajı sebebiyle devreye girmeye devam edeceği varsayım ediliyor. Yenilenebilir güç santrallerinin toplam kapasitedeki hissesi arttıkça elektrik üretiminde dışa bağımlılığın azalma eğiliminde olduğunu görüyoruz. Türkiye’deki yenilenebilir güç potansiyelinin önümüzdeki süreçte de pak güç dönüşümünde kaldıraç olma özelliğini devam ettirmesini bekliyoruz. Yenilenebilir güç kaynaklarının elektrik sistemine entegrasyonu konusunda, elektrik depolama sistemlerinin de yararlı olacağını düşünüyoruz. Bu sistemlerin bir kısmının 2024’te devreye girebileceğini düşünüyoruz.”
Karbonsuzlaşma çalışmalarının maliyetleri nispeten yüksek olan yenilenemez güç yatırımlarının azalmasını sağlayabileceğine de değinen Hakyemez, “Hem güç arz güvenliği derdi hem de maliyet avantajı nedeniyle yenilenebilir güç finansmanının ve münasebetiyle pak güç dönüşümünün bu çerçevede müspet bir halde ayrışabileceği kestirim ediliyor. Sistemde bu yatırımları destekleyen Yenilenebilir Güç Kaynaklarını Destekleme Sistemi (YEKDEM) ve YEKA üzere sistemlerin, öngörülebilirliği artırması nedeniyle yenilenebilir güç finansmanını destekleyeceğini söyleyebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
YATIRIMLAR OLABİLİR
Hakyemez, güç dalındaki kredilendirmelere de değinerek, “Yenilenebilir güç alanında yüklü kredi kullanımının yabancı para cinsi olması münasebetiyle yurt dışı ve yurt içi finansal şartların 2024’te destekleyici olması durumunda yatırım iştahında artış yaşanabilir. TL cinsi yenilenebilir güç kaynakları için kredi kullanımının yüklü olarak iç tüketime yönelik güneş gücü santrallerinde olması çeşitli teşvik düzenekleri ile destekleniyor. Uzun periyotta hem yurt içi hem de yurt dışı iktisat siyasetlerinde yapılan düzenlemeler sonrasında faizlerde yaşanacak düşüşe paralel yatırım iştahının artması beklenebilir.” sözlerini kullandı.
HEDEF 400 MİLYON DOLARI AŞMAK
Son yıllardaki kapasite artış sayılarına bakıldığında rüzgar ve güneş gücü santrallerinin ön plana çıktığını kelamlarına ekleyen Hakyemez, şunları kaydetti:
“Son beş yıldaki toplam kapasite artışının ortalama %63’ü rüzgar ve güneş gücü santrallerinden oluştu ve son yılda bu oran %85’in de üzerine çıktı. TSKB olarak, yenilenebilir güç konusu uzun yıllardır gündemimizde yer alıyor. Orta ve uzun vadeli kaynaklarımızla 2002 yılından beri ülkemizde yenilenebilir güç alanında gerçekleştirilen projeleri destekliyoruz. Kaynak ayırdığımız güç projeleri, hidroelektrik santrallerinden güneş, rüzgar, biyokütle ve jeotermal güç santrallerine kadar çeşitlilik gösteriyor. TSKB olarak kaynak aktardığımız güç projeleri, Türkiye’nin toplam heyeti yenilenebilir güç gücünün %15’ini temsil ediyor.”
Hakyemez, ayrıyeten 2022 sonunda yayınlanan Türkiye Ulusal Güç Planı’nda da kıymetli maksatlar çizildiğini aktararak, 2035 prestijiyle yenilenebilir güç kapasitesinin 60 gigavata yükselmesinin iç ve dış yatırımlarla mümkün olduğunu söz etti.
Bu yatırımların yanı sıra elektrik alt yapısının onarımının ehemmiyetine işaret eden Hakyemez, “Yenilenebilir güç kaynaklarının artışı elektrik alt yapısında da kimi değişiklikler gerektiriyor. Bununla birlikte, 2023 yılında yaşadığımız sarsıntı felaketi ve çok hava olayları kaynaklı sel felaketleri elektrik alt yapısının kıymetini bir defa daha gözler önüne serdi. Bu kapsamdaki maksatların göz gerisi edilmemesi gerekiyor. 2053 yılı net sıfır gayesi doğrultusunda belirlenen yatırım maksatlarının finansmanı için makroekonomik koşulların da destekleyici olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu çerçevede tüm paydaşlara çok iş düşüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Son periyotta dış borçlanma maliyetlerinde değerli düşüşler yaşandığını lisana getiren Hakyemez, “Bunun dışında milletlerarası finans kuruluşlarının bankamız başta olmak üzere finans kuruluşlarına yenilenebilir güç temalı kredi mukaveleleri yaptığı görülüyor. 2024’te bu finansman kaynağının devam edeceği ve bunun tesiriyle rüzgar ve güneş gücü santralleri başta olmak üzere yenilenebilir güç alanında yatırım iştahının artması bekleniyor.” diye konuştu.
TSKB olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı garantisi ve Dünya Bankası kredisi ile finanse edilen birinci teşebbüs sermayesi yatırım fonu olan Türkiye Yeşil Fonu’nu kurmak için 155 milyon dolarlık 24 yıl vadeli kredi kontratını 2023 sonunda imzaladıklarını hatırlatan Hakyemez, şöyle konuştu:
“Türkiye Yeşil Fonu kapsamında, firmalara sermaye yatırımı sağlanırken özel bölüm sermayesi de harekete geçirilecek. Türkiye Yeşil Fonu’nun 155 milyon dolar fiyatındaki Dünya Bankası kredisinin yanı sıra 100 milyon dolarlık kısmı fon düzeyinde, 150 milyon dolarlık kısmı da firma düzeyinde olmak üzere toplamda 400 milyon doların üzerinde özkaynak fiyatına ulaşması hedefleniyor.”
Bu fonun odak noktasının özkaynak finansmanı ve özel sermayenin harekete geçirilmesiyle firmaların yeşil dönüşüm süreçlerini desteklemek olduğunu belirten Hakyemez, “Türkiye Yeşil Fonu sayesinde, firmaların yeşil dönüşüm süreçlerine katkıda bulunarak ülkemizin 2053 Net Sıfır gayesini desteklemek de planlanıyor.” ifadesini kullandı.
News
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.