Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğünden (OGM) edinilen bilgiye nazaran, alevlere müdahalede teknolojiden de en üst seviyede yararlanılmaya çalışılıyor. Bu kapsamda İHA’lar da orman yangınlarının gözlenmesi, tespiti ile büyüyen ve büyüme eğilimde olan yangınlarda aktif müdahale bakımından değerli vazifeler üstleniyor.
OGM ile BAYKAR ortasında yapılan işbirliğiyle 2020’den bu yana Bayraktar TB2 ve Aksungur İHA’lar, yangınların erken tespiti ve söndürme çalışmalarının verimli yönetilmesinde kullanılıyor. Türkiye, Avrupa’da orman yangınlarında yüksek teknolojiye sahip İHA kullanan birinci ülke olarak öne çıkıyor.
Yerli ve ulusal imkanlarla geliştirilen İHA’lar, yangına aktif müdahale için gözetleme yapmasının yanında yangının başlangıcı ve ilerleyen etaplarında elde ettiği imgelerin teknolojik altyapıyla değerlendirilmesiyle alevlere erken ve aktif müdahale edilmesini sağlıyor.
KÜÇÜK BİR PARLAMAYI BİLE TESPİT EDEBİLİYOR
İHA’lar, üzerlerine entegre edilen güçlü termal kameralar sayesinde 100 kilometre aradan 1 metrekarelik ısı kaynağını yahut küçük bir parlamayı daha başındayken tespit edebiliyor.
Tespit edilen imajlar, Ankara’da bulunan Yangın İdare Merkezine aktarılıyor. BAYKAR tarafından geliştirilen teknolojik altyapı sayesinde merkezin talimatları alanlara yönlendiriliyor. Alanda vazife yapan işçi, ellerindeki tabletlerden yangını belirleyerek verilen talimatlara uygun halde grupları gerekli bölgelere yönlendiriyor.
Yangınlar söndürüldükten sonra yanan ağaçların toprak altında kalan kısımlarında hava kaidelerine bağlı oluşan yeni yangınlara müdahalede de İHA’lardan yararlanılıyor. İHA üzerindeki kameralardaki IR özelliğiyle yangın alanlarında oluşabilecek durumlar tespit edilerek yeni yangınların önüne geçiliyor.
Dar ve güçlü arazi şartlarında kullanılan yüksek teknolojiye sahip yatay ve dikey iniş, kalkış yapabilen İHA’lar da yangınla faal uğraşta ön plana çıkıyor.
Bu araçlar, özellikleri sayesinde yangın gözetleme ve tespit çalışmalarında kullanılırken gözetleme kameraları ve termal görüntüleme sistemleriyle ormanlık alanları daima izleyerek, muhtemel yangınları erken kademede tespit ediyor. Böylelikle, yangınlar süratle denetim edilebilirken müdahale gruplarının de daha süratli alana yönlendirilmesi sağlanıyor.
BU YIL 14 İHA VAZİFE BAŞINDA
Türkiye’de geçen yıl 15 Kasım’a kadar 2 bin 540 orman, 3 bin 78 de kırsal alan yangını meydana geldi. İHA’ların misyon yaptığı 1 Haziran-15 Kasım 2023 devrinde 1307 orman yangının 546’sı, 1955 kırsal alan yangının ise 1530’u İHA’lar yoluyla tespit edildi. Böylelikle toplam 2 bin 76 yangının tespitinde İHA’lardan yararlanılmış oldu.
İHA’ların içinde bulunduğu yüksek teknoloji kullanımıyla yangına müdahale müddeti 45 dakikadan 11 dakikaya düşerken bu mühletin 10 dakikaya düşürülmesi hedefleniyor.
Bu yıl da orman yangınlarının izlenmesi, tespiti ile yangınlara müdahalede 14 İHA misyon başında olacak.
İHA’ların dışında Orman Yangın Erken İhtar Sistemi de (OYEUS), kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ile orman yangınlarının erken tespitine katkı veriyor.
Geliştirilen yazılım, yangın gözetleme kulelerinin bulunduğu yerden 15 kilometre çapındaki orman imgelerini tahlil ederek uzaktaki bir dumanı 15 ila 25 saniye ortasında tespit edip alarm üretiyor.
Yangın Risk İdaresi Projesi ile de orman yangınlarının evvelden kestirim edilebilmesi ve bölgelerde gerekli tedbirlerin alınabilmesi için yapay zeka takviyeli dinamik yangın riski haritası oluşturuldu.
Bu kapsamda, çeşitli faktörler göz önünde bulundurularak yapay zeka modelleri geliştirilerek, meteorolojik datalar, bitki örtüsü, topografya, nüfus yoğunluğu, kara yolları, güç nakil sınırları ve geçmiş yangın dataları üzere 400’den fazla değişken kullanılarak yangın riski haritaları oluşturuldu.
News
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.