0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kurtulmuş, NATO Parlamento Liderleri Doruğu münasebetiyle bulunduğu ABD’nin başşehri Washington’da, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Washington Merkezi’nin mesken sahipliğinde düzenlenen programda, ABD’deki fikir kuruluşlarının temsilcileriyle bir ortaya geldi.

Kurtulmuş, burada yaptığı konuşmada, toplantıya katılmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirerek, Washington’daki temaslarına ait bilgi verdi.

NATO’nun 75. yıl dönümü münasebetiyle parlamento liderleri ile devlet ve hükümet liderlerinin iştirakiyle düzenlenecek dorukların kıymetli, tarihi bir devirde gerçekleştirileceğini belirten Kurtulmuş, her iki tepenin de hem NATO’nun geleceği hem üye ülkelerin güvenlikle ilgili hususlardaki yeni yaklaşımları hasebiyle değer arz ettiğini bildirdi.

Türkiye’nin, NATO ile ilgilerini önemli halde koruyan, NATO üyeliği konusunda sahiden bedel ödemiş bir ülke olduğunu vurgulayan Kurtulmuş, “Şunun altını çizmek isterim ki, NATO yalnızca bir güvenlik ve işbirliği teşkilatı olmanın ötesinde yeni bir perspektife de sahip olmalıdır. Hiç elbet bunun en başında gelen konu ise barışın nasıl sağlanacağı konusunda NATO’nun yeni birtakım yaklaşımları tartışmasıdır. Hem barışın nasıl sağlanacağına ait hem de NATO’nun demokrasiyi nasıl güçlendireceğine ait perspektiflerin meclis liderleri doruğunda ve devlet liderleri tepesinde imkan bulmasını temenni ederim.” diye konuştu.

Türkiye-ABD alakalarına her devir özel bir ehemmiyet atfedildiğini söyleyen Kurtulmuş, “Sorunlarımız olduğunda bu sıkıntıları karşılıklı anlayış içerisinde çözebilmeyi başardık. Ortak bahislerde farklı fikirlerimiz olsa bile bu farklılıklarımızı koruyarak stratejik iki müttefik olarak işbirliğimizi sürdürmeyi başardık. Önümüzdeki devir, Türkiye’nin hem NATO ile hem de ABD ile alakası bakımından bilhassa dünyanın bu kadar değerli ve sıkıntı bir sürece girdiği periyotta bizim için olağanüstü hayati bir bahistir.” değerlendirmesini yaptı.

“YENİ PERİYODUN EN BARİZ ÖZELLİĞİ ‘ÇOK KUTUPLULUK’ KAVRAMI”

Dünyanın yeni bir periyoda girdiğine işaret eden Kurtulmuş, bu yeni devrin en besbelli özelliğinin ise “çok kutupluluk” kavramıyla özetlenebileceğini söyledi.

Kurtulmuş, şöyle devam etti:

“Artık hem bölgesel hem global meseleleri çözmek bakımından yalnızca bir tek eksende üretilen fikirlerin kâfi olmayacağı, dünyanın farklı bölgelerinde güç merkezlerinin oluşmaya başladığı ve bunlar ortasındaki farklılıkların da dünya siyasetine, iktisadına istikamet vereceği aşikardır. Türkiye olarak, önümüzdeki devri kıymetlendirmek bakımından bu çok kutupluluğa kıymet veriyoruz. Zira Türkiye, şu anda dünyanın çabucak hemen bütün çatışma mevzularının tam orta yerindedir. Münasebetiyle bizim en temel önceliklerimizden birisi, önümüzdeki periyotta ortaya çıkan bu yeni global yapılanmayla ilgili çok daha faal, çok daha güçlü bir biçimde dünyanın ve bölgenin sıkıntılarını çözecek bir perspektifle yolumuza devam etmek istiyoruz.

Türkiye olarak dostlarımızı artırmak, düşmanlıklarımızı azaltmak ve bölgesel krizlerin çözülmesinde, global barış sisteminin kurulabilmesinde katkı sağlamak istiyoruz. Bu çerçevede baktığımız vakit Türkiye, herhalde dünyada elinde çok sayıda dış siyaset kartı olan nadir ülkelerden birisidir. Türkiye; bir NATO üyesidir, AB adaylık sürecinde bekleyen ya da bekletilen bir ülkedir, Türk dünyasının bir kesimidir, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın üyesidir, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın üyesidir, Doğu Akdeniz ülkesidir, bir Orta Doğu, Balkan ülkesidir… Türkiye, bir kalemde sayabildiğimiz neredeyse 10’a yakın farklı memleketler arası işbirliği örgütünün bir kesimidir. Münasebetiyle bu, Türkiye’ye değerli imkanlar sunuyor. Bunların ortaya çıkardığı olumlu tesirleri kullanabilmek Türkiye’nin temel perspektiflerinden birisidir.”

“FİLİSTİN’DEKİ KATLİAMI DÜNYA SİSTEMİ SEYRETTİ”

Kurtulmuş, dünyada “kural bazlı bir memleketler arası sistemin kalmadığı gerçeği”nin üzerinde durulması gereken temel bahislerden birisi olduğunun da altını çizdi.

Birçok gelişmenin, mevcut dünya sisteminin sıkıntıları çözebilme kabiliyetinin kalmadığını gösterdiğini söyleyen Kurtulmuş, şöyle devam etti:

“Sadece ülkeler ortasındaki çatışmalara değil, bugün insani problemler olarak gördüğümüz; global ısınmadan etraf tahribatına, milletlerarası göçmen sıkıntısından açlık ve kıtlık sıkıntılarına kadar çabucak hemen hiçbir sorunu çözme hüneri kalmayan bir dünya sisteminden bahsediyoruz. Bizim yaşadığımız bölgede, şu anda bütün dünyayı da meşgul eden iki kıymetli çatışma alanı, dünya sisteminin bütün kurumları ve kurallarıyla iflas ettiğinin de açık göstergesidir. Rusya-Ukrayna ortasındaki savaş üç yılını geride bıraktı. On binlerce insan öldü, kentler yıkıldı fakat milletlerarası sistem, bu sorunu çözebilme yeteneğini ortaya koyamadı.

Çok açık konuşmak gerekirse BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya varken, Rusya’yı nasıl durduracaksınız? Rusya, kendi aleyhine alınan kararı veto etti. Tıpkı halde artık 10. ayına girdiğimiz, İsrail’in Gazze’de ortaya koyduğu çağdaş tarihlerin gördüğü en büyük katliamı maalesef dünya sistemi seyretti. Bu bahiste BM Güvenlik Konseyi’ne 10 karar geldi, 8’i ne yazık ki uygulanamadı. Hasebiyle dünyada yeni bakış açısına sahip olan, global siyasal bir mimariye muhtaçlık olduğu açıktır. Bu yalnızca hegemonik ülkelerin lehine değil tıpkı vakitte bütün insanlığın lehine olacaktır.”

Uluslararası sisteme beden veren kuruluş bildirgelerinin çabucak hemen hiçbirinin pratik uygulamasının da kalmadığını belirten Kurtulmuş, burada samimi olarak yeni bir anlayışa gereksinim olduğunu vurguladı.

Kurtulmuş, “Sayın Cumhurbaşkanımızın memleketler arası bütün platformlarda lisana getirdiği ‘Dünya beşten büyüktür’ tabiri, bu arayışın ortaya konulmasıdır. Sahiden dünya, beş ülkenin insafına terk edilmeyecek kadar değerli sıkıntılarla karşı karşıyadır. Bu manada da olağanüstü güçlü bir halde barış ve iyilikten yana olan milletlerarası kamuoyunun bu mevzuda ağırlaşmasının insani bir sorumluluk olduğu kanaatindeyiz.” dedi.

“ARAMIZDA SORUN OLAN BÖLGE ÜLKELERİYLE SÜRATLİ VE UNSURLU BİR OLAĞANLAŞMA SÜRECİNİN İÇERİSİNE GİRDİK”

Birçok ülkede insanların bir kısmının farklı statülerde kabul edildiği bir bakış açısının devam ettiğini lisana getiren Kurtulmuş, adalet ve eşitliği öngörmeyen hiçbir sistemin ayakta kalamayacağını söz etti.

Gazze’de 40 binin üzerinde insanın hayatını kaybettiğini, hala yıkıntıların altında insanların bulunduğunu aktaran Kurtulmuş, bu kadar büyük bir katliama karşın ne yazık ki dünyanın birtakım bölgelerinde beşerler ortasında bir hiyerarşinin hala uygulandığını gördüklerini söyledi.

Kurtulmuş, “Çok açık söyleyeyim. Ukrayna’da vefat eden insanın hayatının kıymeti neyse bizim için Filistin’de vefat eden insanın hayatının bedeli de birebirdir. Fakat maalesef insanların hayatlarının bedellerinde farklılık olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Bunun kabul edilmesi mümkün değildir.” diye konuştu.

Hiçbir devletin egemenlik bakımından bir başkasından farkının olmadığını da vurgulayan Kurtulmuş, Türkiye olarak devletlerin egemenlikte eşitliği prensibini savunduklarını kaydetti.

Dünyada ekonomik adaleti sağlayacak, refahın bütün insanlığa yayılmasını temin edecek yeni global inisiyatiflere gereksinim olduğunun altını çizen Kurtulmuş, yeni bir global ekonomik mimarinin ortaya konulmasının hem niyet kuruluşlarının hem üniversitelerin hem de siyasetin değerli görevi olduğunu söz etti.

Türkiye’nin bu perspektifteki dış siyasetine da işaret eden Kurtulmuş, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Yakın etrafımızda var olan meselelerin hızla çözülmesi ve bir barış perspektifinin ortaya konularak bölge ülkeleri ortasında olağanlaşmanın temin edilmesi dış siyaset perspektifimizde kıymetli başlıklarımızdan birisidir. Rusya-Ukrayna savaşının bir an önce sona erdirilmesi, iki tarafın da kabul edeceği adil ve kalıcı bir barışın ortaya konulabilmesi için Türkiye tarafından ne büyük çabalar sarf edildiği sizlerin de malumudur. Doğu Akdeniz’deki tansiyonların azaltılması, Ege Denizi’nde Türkiye-Yunanistan ortasındaki tansiyonların azaltılması, güneyimizde yer alan ve uzun müddettir Türkiye’yi rahatsız eden terör örgütleri üzerinden ortaya çıkarılmaya çalışılan istikrarsızlaştırma siyasetlerinin önlenmesi Türkiye’nin en kıymetli önceliklerindendir. Bunun için ortamızda sorun olan bölge ülkeleriyle de süratli ve prensipli bir olağanlaşma sürecinin içerisine girdiğimizi de biliyorsunuz.”

Türkiye’nin yakın münasebetler içerisinde olduğu, tesirinin kıymetli bir formda görüldüğü bölgelerle bağlarını daha da güçlü hale getirmenin bir öbür dış siyaset perspektifi olduğunu tabir eden Kurtulmuş, “Başta Orta Asya’dan Balkanlara kadar uzanan 300 milyonluk Türk dünyası olmak üzere Fas’tan Endonezya’ya kadar İslam dünyası olmak üzere bu geniş coğrafyada Türkiye’nin dostluklarının, işbirliği imkanlarının artırılması dış siyasetimizin ikinci temel halkasını oluşturmaktadır.” dedi.

Kurtulmuş, yeryüzünde yeni ve adil bir sistemin kurulabilmesi için global işbirliğini artırmak başlığının bir öbür dış siyaset önceliği olduğunu bildirdi.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, konuşmasının ardından ABD’deki niyet kuruluşu temsilcilerinin sorularını yanıtladı.